Welke ziektekosten zijn aftrekbaar van de belasting?

Inhoudsopgave

• Inleiding
• Aftrekbare ziektekosten: Een overzicht
• Specifieke aftrekbare ziektekosten
• Niet-aftrekbare ziektekosten
• Drempel voor aftrek van ziektekosten
• Hoe ziektekosten aftrekken bij de belastingaangifte
• Tips voor het maximaliseren van uw belastingaftrek
• Veelgemaakte fouten bij het aftrekken van ziektekosten
• Conclusie
• Veelgestelde vragen

Inleiding

Gezondheidszorg kan een aanzienlijke financiële last vormen voor veel Nederlanders. Gelukkig biedt de Nederlandse belastingdienst de mogelijkheid om bepaalde ziektekosten af te trekken van de belasting. Dit kan leiden tot een lagere belastingaanslag en dus meer geld in uw portemonnee. Maar welke ziektekosten zijn nu precies aftrekbaar? In dit uitgebreide artikel zullen we diep ingaan op de ins en outs van aftrekbare ziektekosten, zodat u goed geïnformeerd bent bij uw volgende belastingaangifte.

Aftrekbare ziektekosten: Een overzicht

Voordat we in detail treden, is het belangrijk om te begrijpen dat niet alle ziektekosten aftrekbaar zijn. De Nederlandse belastingdienst hanteert strikte regels over welke kosten wel en niet in aanmerking komen voor aftrek. Over het algemeen zijn kosten die niet vergoed worden door uw zorgverzekering en die direct verband houden met ziekte of invaliditeit potentieel aftrekbaar.

Het is ook van belang om te weten dat de kosten die u maakt in het jaar van aangifte relevant zijn. Dus als u in 2023 uw belastingaangifte doet over 2022, kunt u alleen de ziektekosten aftrekken die u in 2022 hebt gemaakt.

Specifieke aftrekbare ziektekosten

Laten we nu eens kijken naar de specifieke categorieën van ziektekosten die aftrekbaar kunnen zijn:

1. Medische en paramedische zorg

Hieronder vallen kosten voor behandelingen door artsen, specialisten, tandartsen, en andere erkende zorgverleners. Let op: alleen het deel dat niet vergoed wordt door uw zorgverzekering is aftrekbaar. Dit kan bijvoorbeeld gaan om:

• Eigen bijdragen voor specialistische zorg
• Tandartskosten die boven uw verzekeringsdekking uitkomen
• Fysiotherapie of andere paramedische behandelingen die niet (volledig) vergoed worden

2. Voorgeschreven medicijnen

Medicijnen die door een arts zijn voorgeschreven en niet volledig worden vergoed door uw zorgverzekering, kunnen aftrekbaar zijn. Dit geldt ook voor medicijnen die u in het buitenland heeft gekocht op doktersvoorschrift.

3. Hulpmiddelen

Veel medische hulpmiddelen komen in aanmerking voor belastingaftrek. Denk hierbij aan:

• Gehoorapparaten
• Rollators
• Prothesen
• Steunzolen
• Speciale bedden of stoelen voor mensen met een beperking

Let op: de kosten voor brillen en contactlenzen zijn sinds 2009 niet meer aftrekbaar.

4. Vervoerskosten voor medische zorg

Als u regelmatig naar een arts of ziekenhuis moet reizen voor behandeling, kunnen deze reiskosten aftrekbaar zijn. Dit geldt voor:

• Kilometervergoeding voor eigen vervoer (€ 0,32 per kilometer in 2022)
• Kosten voor openbaar vervoer
• Taxikosten

5. Dieetkosten

Als u op doktersvoorschrift een dieet moet volgen, kunt u mogelijk een vast bedrag aftrekken. De hoogte van dit bedrag hangt af van het type dieet en wordt jaarlijks vastgesteld door de belastingdienst.

6. Extra kleding en beddengoed

Als u vanwege een ziekte of beperking extra kosten maakt voor kleding of beddengoed, kunt u hiervoor een vast bedrag aftrekken. In 2022 was dit € 300 per persoon, met een drempel van € 600 aan gemaakte kosten.

7. Woningaanpassingen

Aanpassingen aan uw woning die noodzakelijk zijn vanwege een ziekte of beperking kunnen aftrekbaar zijn. Denk hierbij aan het installeren van een traplift, het verbreden van deuren voor een rolstoel, of het aanpassen van de badkamer.

Niet-aftrekbare ziektekosten

Het is even belangrijk om te weten welke kosten niet aftrekbaar zijn. Hier zijn enkele voorbeelden:

• Premies voor uw zorgverzekering
• Het eigen risico van uw zorgverzekering
• Brillen en contactlenzen
• Algemene gezondheidsproducten zoals vitamines of voedingssupplementen (tenzij op doktersvoorschrift)
• Kosten voor fitness of sportschoolabonnementen (tenzij op medisch voorschrift als onderdeel van een behandeling)
• Alternatieve geneeswijzen die niet erkend zijn door de Nederlandse gezondheidszorg

Drempel voor aftrek van ziektekosten

Het is belangrijk om te weten dat er een drempelbedrag geldt voor de aftrek van ziektekosten. Dit betekent dat u alleen het bedrag boven deze drempel kunt aftrekken. De hoogte van de drempel is afhankelijk van uw verzamelinkomen en of u een fiscale partner heeft.

Voor 2022 gelden de volgende drempels:

• Bij een verzamelinkomen tot € 7.989: 1,65% van het verzamelinkomen
• Bij een verzamelinkomen van € 7.989 tot € 42.434: 1,65% van € 7.989 plus 5,75% van het bedrag boven € 7.989
• Bij een verzamelinkomen boven € 42.434: € 2.027 plus 5,75% van het bedrag boven € 42.434

Als u een fiscale partner heeft, worden uw inkomens bij elkaar opgeteld voor het berekenen van de drempel.

Hoe ziektekosten aftrekken bij de belastingaangifte

Nu u weet welke kosten aftrekbaar zijn, is het belangrijk om te weten hoe u deze kosten kunt aftrekken bij uw belastingaangifte. Hier volgt een stapsgewijze aanpak:

1. Verzamel alle relevante bonnetjes en facturen

Bewaar gedurende het jaar alle bonnetjes en facturen van ziektekosten die mogelijk aftrekbaar zijn. Dit maakt het veel eenvoudiger om uw kosten te berekenen en te verantwoorden bij uw aangifte.

2. Bereken uw totale aftrekbare ziektekosten

Tel alle aftrekbare kosten bij elkaar op. Vergeet niet om vaste bedragen voor bepaalde kosten (zoals dieetkosten) mee te nemen.

3. Bepaal uw drempelbedrag

Bereken uw drempelbedrag op basis van uw verzamelinkomen (en dat van uw eventuele fiscale partner).

4. Trek de drempel af van uw totale ziektekosten

Als uw totale ziektekosten hoger zijn dan de drempel, kunt u het bedrag boven de drempel aftrekken.

5. Vul de gegevens in bij uw belastingaangifte

Bij het invullen van uw online belastingaangifte vindt u een specifiek onderdeel voor ziektekosten. Vul hier de berekende aftrekbare kosten in.

Tips voor het maximaliseren van uw belastingaftrek

Om optimaal gebruik te maken van de mogelijkheid om ziektekosten af te trekken, kunt u de volgende tips in overweging nemen:

1. Houd een nauwkeurige administratie bij

Bewaar alle bonnetjes, facturen en bankafschriften die betrekking hebben op uw ziektekosten. Een goede administratie maakt het niet alleen makkelijker om uw aftrek te berekenen, maar is ook essentieel als de belastingdienst om bewijsstukken vraagt.

2. Overweeg het bundelen van kosten

Als u verwacht dat uw ziektekosten net onder de drempel zullen vallen, kunt u overwegen om bepaalde behandelingen of aankopen uit te stellen tot het volgende jaar. Door kosten te bundelen in één jaar, vergroot u de kans dat u boven de drempel uitkomt.

3. Vergeet de kleine bedragen niet

Kleine bedragen kunnen snel oplopen. Denk aan parkeergeld bij ziekenhuisbezoeken of reiskosten voor doktersafspraken. Hoewel ze individueel klein lijken, kunnen ze samen een aanzienlijk bedrag vormen.

4. Controleer of u in aanmerking komt voor de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)

Als u chronisch ziek bent of een handicap heeft, kunt u mogelijk aanspraak maken op extra tegemoetkomingen. Deze vallen weliswaar niet onder de belastingaftrek, maar kunnen wel uw totale zorgkosten verlagen.

5. Raadpleeg een belastingadviseur

Als u twijfelt over bepaalde kosten of als uw situatie complex is, kan het verstandig zijn om een belastingadviseur te raadplegen. Zij kunnen u helpen om alle mogelijke aftrekposten te identificeren en uw aangifte te optimaliseren.

Veelgemaakte fouten bij het aftrekken van ziektekosten

Om te voorkomen dat u problemen krijgt met de belastingdienst, is het belangrijk om enkele veelgemaakte fouten te vermijden:

1. Aftrekken van niet-aftrekbare kosten

Zoals eerder vermeld, zijn niet alle ziektekosten aftrekbaar. Zorg ervoor dat u goed op de hoogte bent van welke kosten wel en niet in aanmerking komen voor aftrek.

2. Vergeten van de drempel

Sommige mensen vergeten dat er een drempelbedrag geldt en proberen alle ziektekosten af te trekken. Zorg ervoor dat u de juiste drempel berekent en alleen het bedrag daarboven aftrekt.

3. Dubbel aftrekken van kosten

Als u bepaalde zorgkosten al vergoed heeft gekregen van uw zorgverzekeraar, kunt u deze niet nogmaals aftrekken bij uw belastingaangifte.

4. Onjuist berekenen van reiskosten

Bij het aftrekken van reiskosten voor medische zorg is het belangrijk om de juiste kilometervergoeding te hanteren en alleen de daadwerkelijk gemaakte reizen mee te tellen.

5. Niet bewaren van bewijsstukken

De belastingdienst kan om bewijsstukken vragen om uw aftrek te onderbouwen. Zorg ervoor dat u alle relevante bonnetjes, facturen en verklaringen bewaart.

Conclusie

Het aftrekken van ziektekosten kan een aanzienlijke impact hebben op uw belastingaangifte en uiteindelijk op uw portemonnee. Hoewel de regels soms complex kunnen lijken, loont het zeker de moeite om hier aandacht aan te besteden. Door goed op de hoogte te zijn van welke kosten aftrekbaar zijn, nauwkeurig uw administratie bij te houden en rekening te houden met de geldende drempels, kunt u optimaal gebruikmaken van deze belastingaftrek.

Onthoud dat de regels rondom aftrekbare ziektekosten kunnen veranderen. Het is daarom verstandig om jaarlijks de actuele richtlijnen van de belastingdienst te raadplegen. Bij twijfel of in complexe situaties kan het raadplegen van een belastingadviseur uitkomst bieden.

Door zorgvuldig om te gaan met uw ziektekosten en gebruik te maken van de beschikbare aftrekmogelijkheden, kunt u de financiële last van gezondheidszorg verlichten en tegelijkertijd zorgen voor een correcte en voordelige belastingaangifte.

Veelgestelde vragen

1. Kan ik de kosten voor een sportschoolabonnement aftrekken als het op doktersadvies is?

In de meeste gevallen zijn kosten voor een sportschoolabonnement niet aftrekbaar, zelfs niet als het op doktersadvies is. Er zijn echter uitzonderingen. Als de sportschool deel uitmaakt van een medisch behandelplan en de behandelingen worden uitgevoerd door een erkende fysiotherapeut of andere zorgprofessional, kunnen de kosten mogelijk wel aftrekbaar zijn. Het is belangrijk om in zo’n geval een schriftelijke verklaring van uw arts te hebben.

2. Zijn de kosten voor een pruik aftrekbaar?

Ja, de kosten voor een pruik kunnen aftrekbaar zijn als medisch hulpmiddel. Er geldt echter wel een maximumbedrag dat u kunt aftrekken. In 2022 was dit maximumbedrag € 443. Als uw pruik duurder was, kunt u alleen dit maximumbedrag aftrekken. Als uw zorgverzekeraar een deel van de kosten heeft vergoed, kunt u alleen het deel dat u zelf heeft betaald (tot het maximumbedrag) aftrekken.

3. Kan ik de kosten voor een alternatieve geneeswijze aftrekken?

De kosten voor alternatieve geneeswijzen zijn alleen aftrekbaar als de behandeling wordt uitgevoerd door een arts of een paramedicus die is aangesloten bij een erkende beroepsvereniging. Behandelingen door bijvoorbeeld een acupuncturist of homeopaat zijn meestal niet aftrekbaar, tenzij deze persoon ook een geregistreerde arts is. Het is altijd verstandig om bij twijfel contact op te nemen met de belastingdienst.

4. Zijn de kosten voor een IVF-behandeling aftrekbaar?

Ja, de kosten voor een IVF-behandeling kunnen aftrekbaar zijn als specifieke zorgkosten. Dit geldt voor het deel van de kosten dat niet vergoed wordt door uw zorgverzekering. Let wel op dat er beperkingen kunnen zijn, bijvoorbeeld wat betreft het aantal behandelingen. Het is verstandig om de actuele regels hieromtrent te controleren bij de belastingdienst.

5. Kan ik de kosten voor een gehoorapparaat volledig aftrekken?

De kosten voor een gehoorapparaat zijn in principe aftrekbaar als medisch hulpmiddel. Echter, meestal vergoedt de zorgverzekering een deel van deze kosten. U kunt alleen het deel dat u zelf heeft betaald (en dat niet vergoed is door de verzekering) aftrekken bij uw belastingaangifte. Bewaar alle bonnen en verklaringen van uw zorgverzekeraar goed om dit te kunnen onderbouwen.